Alan adı yani İngilizce olarak domain, bir web sitesinin benzersiz bir adresi olmasını sağlamaktadır. Bir web sitesine girmek için direkt olarak tarayıcı(browser) kullanırız. Yada bu aramayı arama motoru ile yaparız.Web siteleri çoğunlukla verimerkezlerinde (datacenter) bulunan sunucularda(server) barındırılır. Bu sunucuların donanımsal yapıları normal kullanımdaki bilgisayarlardan çok daha iyidir.
Siz web adresini yazıp enter dediğinizde tarayıcı sizi her sunucuya özel olan bir protokol ile yani IP (Internet Protocol) ile o sunucudaki o siteye ulaştırmış olur.
Aslında domain olmadan da direkt IP yazarak bu işlem sağlanabilir. Ancak bu durum uygulamada bir çok zorluğu beraberinde getirir. Bu sayısal bir ifade olduğu için hatırlanması genelde çok zor olacaktır.
IP dediğimiz kavram 192.168.0.1 gibi bir yerel adres yada internet yayını yapan her sunucuya özel olarak atanan 188.158.145.25 gibi bir ifade şeklindedir.
İşte buradaki bu sayı karmaşasını önlemek için domain kullanılmaktadır. Domain adresleri hem size özeldir hemde IP adresi kullanmaktan daha iyidir.
Bunun yanında projenize uygun bir alan adının olması hem sizin hemde kullanıcılar açısıdan daha rahat hatırlanmasını sağladığı gibi hemde marka değerinin de oluşmasını sağlar.
Alan adını anlamak için aşağıdaki infografiğimize bir göz atalım.
URL (Uniform Resource Locator) kavramı bize hem alan adını hem de bir web sitesine girmek için gerekli bileşenlerin neler olduğunu anlatması bakımından önemli.
https://www.fatihozsari.com/hosting/alan-adı-nedir.php gibi bir bağlantıyı analiz edersek 6 farklı bölümden oluştuğunu görebiliriz. Bu bölümler bir web sayfasına erişimin nasıl sağlandığını ifade eder.
- http yada https: Hiper Metin Transfer Protokolü (Hyper Text Transfer Protocol) en yalın tabirle kaynak ile istemci arasındaki iletişimi sağlar. Bu protokol 80. Portu kullanır. Daha sonraki konularda değineceğimiz güvenlik sertifikaları web sitesine kurulduğu zaman bu protokol https olarak adlandırılır. Günümüzde tercih edilen protokol bu şekildedir ve bir çok arama motoru bu kriterin arama sonuçları için önemli olduğunu açıklamıştır.
- www: Geniş Dünya Ağı( World Wide Web) ifadesi bir önceki madde de izah ettiğimiz zengin içerikli metinlerden oluşan web sitelerinin tamamının tek bir klasör altında toplanmış şeklidir diyebiliriz. Bir anlamda dünya çapında tüm web sitelerin bir arada olduğu ve birbiri ile haberleştiği bir yapıdır. Aslında www kavramını bir alt domain.
- fatihozsari: Bu kısım alan adı (domain) olarak ifade edilir. Bu ifadeye İkinci Seviye Alan Adı (Second Level Domain ) diyebiliriz. Dikkat edilirse alan adındaki ifadede Türkçe karakter bulunmamaktadır. Her ne kadar günümüzde Türkçe alan adları olsa da çok fazla bir alıcısı bulunmamaktadır ve kullanımı neredeyse yok denecek kadar azdır. Sadece bu ifade tek başına bir anlam ifade etmez. Her alan adının mutlaka bir de uzantısı olmalıdır.
- .com: Üst Düzey Domain (Top Level Domain) olarak adlandırılan ve uzantı diyebileceğimiz kısımdır. Her alan adının mutlaka bir uzantısı vardır. Bu uzantılar günümüzde neredeyse binlercedir. Ancak bu uzantıların da kendi içinde bir takım sınıflandırmaları ve çeşitleri vardır. En popüler alan adı uzantıları .com,.net, .org gibi uzantılardır. En çok kullanılan alan adı uzantısı .com uzantısıdır.Verisign şirketinin verilerine göre üst düzey domainlerin kullanım oranlarını aşağıdaki grafikten görebilirsiniz.
- /hosting: Uzantıdan hemen sonra gelen kısma Klasör ( Folder) denilir. Bu kullanım mutlaka olması gereken bir şey olmayıp eğer bir klasör altında bir sayfa var ise kullanılır.
- /alan-adı-nedir: Bu yapının adı ise Dosya Adı (File Name) olarak ifade edilir.Dosya adları bu şekilde aralarında tire olarak yada bitişik olarakta yazılabilir. Harf ve rakam kombinasyonları kullanılabilir.
- .php: Bir URL’nin son kısmına ise Dosya Uzantısı (File Extension) adı verilir. Bu kısım web sitesinin hangi dil ile kodlandığını da ifade eder. Bu kısımda sadece .php değil .asp, aspx, .jsp gibi uzantılarda gelebilir. Yazılım dilleri ve uzantıları başlı başına büyük bir eğitim konusu olduğundan ilerleyen eğitimlerde bu konulara da değineceğiz.
Alan adı nedir sorusuna tüm yönleriyle detaylı bir şekilde değindik. Bir sonraki konu başlığımızda Alan Adı Uzantıları ile ilgili derinlemesine bir analiz yapacağız.
